آیا شما برای فرزندان خود تلفن می‌خرید؟

ویرایش: اسماعیل درمان children and cell phone32

 گوشی یا تلفن همراه یا همان مبایل چطور با پدر و مادرها کنار خواهد آمد یا پدر و مادر ها با تلفن همراه!؟ این رسانه را با چه ابزار و چه شرایطی باید برای فرزندان فراهم کرد؟ فیلتر، سانسور، یا استفاده آزاد؟

سوار سرویس که می‌شوید چند نوجوان را شاید ببینید که روی چوکی کنار هم نشسته اند و همه به صفحه ی ال‌سی‌دی مبایل خود خیره شده اند یا در حال خنده هستند یا حیرت‌‎زده به نظر می‌رسند!

فرزندان امروز در دهکدۀ جهانی بسیار شدید در محاصره تکنولوژی قرار گرفته اند. به خصوص رسانه‌ها امروزه در شکل‌گیری شخصیت کودکان از منابع تربیتی محسوب می‌شوند! آمار ها نیز هم‌چینین نویدی را به ما می‌دهند، حتی برخی آمارها می‌گویند گوگل جای معلم و پدر و مادر را برای برخی از کودکان گرفته است.

اثر رسانه را برکودکان امروزی را از درجه‌ی درک و فهم آنان می‌توان فهمید. فقط کافی‌ست که مقایسه‌ای کنید بین کودک زمان خودتان و امروزی‌ها و تاثیری که در این میان رسانه بر عهده داشته است. امروزه کودکان وقت خود را بسیار پای رسانه‌ها می‌گذرانند، از تلویزیون گرفته تا بازی‌های کامپیوتری. پدر و مادر ها در میان تمام رسانه ها برخوردهای متفاوتی در مدیریت مصرف رسانه ای برای فرزندان خود دارند. 

آنان تلویزیون را کامل در اختیار فرزندان خود قرار می‌دهند؛ کمی با احتیاط‌تر پیرامون ماهواره برخورد می‌کنند و برخی البته در این زمینه سرسختانه‌تر رفتار می کنند. درباره انیمیشن‌ها و کارتون‌ها نیز تقریبا سیاست‌های خاصی در نظر گرفته نمی‌شود و هر چه در سبد سوپر مارکت‌ها می‌آید فقط جهت سرگرم‌سازی آنان تهیه می‌شود. قصۀ بازی‌های کامپیوتری هم به همین ترتیب است نه تنها از نظر محتوایی گاهی نظارت کافی صورت نمی‌گیرد بلکه از نظر رده‌بندی سنّی هم منوال به همان شکل است و هدف سرگرم‌سازی کودکان است. 

کودکان امروزی برخی آن‌قدر با این رسانه خو گرفته اند که یا مُدام از «گیم» آن استفاده می‌کنند و یا دستگاه بازی کامپیوتری شان شبیه به گوشی است. 

از این رسانه‌ها که بگذریم، ماهواره و شبکه های کیبلی در این میان برای پدر و مادر ها به عنوان یک مشکل مطرح است. وقتی که کودکان در برابر این رسانه در خانه مورد فیلتر واقع می‌شوند با ورودشان به محیط اجتماعی به ویژه مکاتب… از دوستان چیزهایی را می‌شنوند که یا دوست دارند در ماهوارۀ خود آن را ببینند که منع می‌شوند یا در صورت نداشتن این وسیله، خواستار ورود ماهواره به خانه می‌شوند، که این هم از عدم مدیریت یا اعتقادات خاص برخی دیگر از والدین است و مشکلی برای والدین آگاه.

اما یک رسانه دیگر هست که وضع کنترل آن برای والدین بسیار سخت شده است و آن هم تلفن همراه یا مبایل است، وسیله‌ای که به شکل وسیعی استفاده می‌شود و بسیاری از خانواده‌ها توانایی پرداخت مصارف آن را ندارند، بگذریم از این که حتا اگر قادر به توانایی پرداخت مصارف آن باشند، این به این معنا نیست که کودکان آزادانه و بدون نظارت از آنها استفاده کنند. این می‌تواند بر رشد آموزشی و ضایع شدن وقت شان آسیب جدی وارد کند.

یقیناً میل زیادی برای خریداری و داشتن این وسایل در میان کودکان و نوجوانان وجود دارد. برخی از کودکان امروزی آن‌قدر با این گونه رسانه‌ها خو گرفته اند که یا مدام از «گیم» آن استفاده می‌کنند یا دستگاه بازی کامپیوتری شان شبیه به تلفن همراه است. پدر و مادر ها، امروزه در کنار خواسته‌های مختلفی که از کودکان خود می‌شنوند مانند «گیم» و… از یک سنّی به بعد به لیست تقاضای فرزندان‌شان تلفن همراه نیز اضافه می‌شود که این ردّه سنّی در حال پایین آمدن است، و این دغدغه‌ای است برای والدین که در این راه چگونه گام بردارند. یا به طور کامل فیلتر کنند، یا اینکه شرایط خاصی در نظر بگیرند، یا با یک مشاور، مشورت کنند و تدابیر لازم و موثر را اتخاذ کنند.

در این راه چند آسیب می‌تواند متوجه کودکان و نوجوانان باشد:

1- بلوتوث: مهم‌ترین آسیبی ست که در این زمینه کودکان را تهدید می‌کند، بلوتوث است. بلوتوث به خصوص اگر مهمان ناخوانده شود و در کنار کنجکاوی‌های این سنین قرار گیرد، می‌تواند اثرات تخریبی بسیاری را همراه داشته باشد، به ویژه اگر محیطی عمومی از جمله سرویس‌ها و جاهای عمومی میزبان این فرایند باشد! در این‌باره برخی والدین تهیه گوشی‌های بدون بلوتوث را در پیش می‌گیرند. children and cell phones

2- پیامک یا اس‌ام‌اس: آسیب بعدی که می‌توان از آن نام برد پیامک است، این آسیب را در هیچ گوشی نمی‌توان جلوگیری کرد، بلکه ارزان‌ترین مبایل‌ها نیز این امکان را دارا اند و این تنها فرهنگ‌سازی پدر و مادر و نحوۀ تربیت و نظارت صحیح آنان است که می‌تواند اگر آسیبی در این زمینه متوجه فرزند می‌شود از آن جلوگیری کنند. پیامک هم از نظر محتوایی می‌تواند به فرد آسیب زند و هم از نظر زمانی و هزینه‌ای.

3- مکالمه: آسیب خاصی را متوجه این قشر نمی‌کند، بلکه ذات تلفن همراه به همین دلیل به وجود آمده و فقط والدین باید مدیریت کنند تا هم از نظر زمان، وقت منطقی و گفتار صحیح و هدفمند پیش رود و هم از نظر هزینه سیر منطقی از دست نرود.

4- امواج مغناطیسی: امواج مغناطیسی که حاصل این تکنولوزی است همواره همۀ اقشار با همۀ رده‌بندی سنّی را تهدید می‌کند. در خبرها و آمار خطرات ناشی از این مورد ذکر شده است و همواره نسبت به زمان استفاده و نوع استفاده از این وسیله هشدار داده اند که این مسئله ممکن است با توجه به ویژگی‌های جسمی کودکان و نوجوانان برایشان خطرات و عواقب بیشتری را به همراه داشته باشد.

اما با توجه به همه‌ی این آسیب‌ها، امروزه پدر و مادر ها به سختی می‌توانند مقابل این خواسته‌ی کودکان بایستند و تنها کاری که از آن‌ها بر می‌آید این است که آن را کمی عقب بیندازند.

مادری که پسری نوجوان دارد از فشار فرزند خود از برای بدست اوردن گوشی همراه می‌گوید و اینکه این خواسته وی را با ترفندهای بسیار به عقب می‌اندازد و گمان می‌کند تا چند وقت دیگر نتواند در برابر این خواسته مقاومت کند و تنها راهی که به ذهنش می‌رسد آموختن مدیریت صحیح در این زمینه است و اجرایی کردن آن.

و مادر یا پدری دیگر که سالیان دیگر با چنین موردی برخورد خواهد کرد از مدیریت مصرف فرزند خود می‌گوید و این همان نقطۀ مشترکی است که والدین نه تنها در برابر این رسانه بلکه رسانه‌های دیگر به خصوص گیم، ماهواره و اینترنت باید آن را مد نظر داشته باشند. children and cell phones2

باید نه فرزند را به کُلّی در استفاده از رسانه آزاد و نه هم کاملاً او را محدود کرد، بلکه فقط باید شیوۀ استفاده او را مدیریت و کنترل کرد و در کنار این مقوله، نهادهای فرهنگی و آموزشی سواد رسانه‌ای لازم را در جامعه ایجاد کنند.

در واقع آن‌چه ضروری به نظر می‌رسد مدیریت مصرف و کنترل کودکان است و همین‌طور آموزش استفادۀ صحیح و تربیت فرهنگی فرزندان، در این راه باید از منع جدّاً خودداری کرد و با فرهنگ‌سازی به کودک این‌گونه القا نمود که هنوز گوشی برای او زود و وسیله‌ای اضافی است و یا این‌که اگر گوشی هست تا سنّی خاص بلوتوث یا انترنت نداشته باشد. نهادهای رسانه‌ای و آموزشی فرهنگی، در آموزش استفادۀ صحیح و ترغیب کودکان به این تکنولوزی و ایجاد سواد رسانه‌ای نقش دارند.

حال باید دید آیا صِرف فلتر کردن اثر مثبت به جا خواهد گذاشت یا مدیریت صحیح؟

 

منبع: تازه‌های روانشناسی

عکس‌ها برگرفته از: http://farm4.staticflickr.com، http://www.textplus.com، https://cel-factor.com

یادداشت: نشر نوشته های روان آنلاین فقط با ذکر منبع یا اجازۀ رسمی از وبسایت مجاز است!

 

درباره‌ی اسماعیل درمان

اسماعیل درمان، ماستر روانشناسی بالینی و مدیر وبسایت روان آنلاین است. شما می‌توانید از طریق صفحۀ «تماس با ما» یا صفحۀ فسبوک روان آنلاین به او و گروه کاری روان آنلاین پیام بفرستید. خوانندگانی که نمی‌خواهند نام شان ذکر شود این را در پیام خود مشخص کنند. گروه روان آنلاین به حفظ هویت خوانندگان احترام می‌گذارد.

۴ نظر

  1. دو نکته در مورد ویرایش این متن: اما پیش از آن باید بگویم که مطلبی خیلی مهم و پرمخاطب!

    1. …وسیلۀ که به شکل….(بهتر است که «وسیله‌ای که…» باشد)
    2. این می‌تواند بر رشد آموزشی و ضایع شان وقت شان آسیب جدی وارد کند. (یک «شان» اضافه است.)
    تشکر

پاسخ دادن به اسماعیل درمان لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.