استرس چگونه بر تصمیم‌گیری ما اثر می‌گذارد؟

چاپ

برگردان: داکتر بشیر احمد

ویرایش: اسماعیل درمان

اگر قرار است یک ارائه/نمایش (Presentation) آماده کنید که برای آن دلهره دارید، آیا می‌توانید همزمان در مورد کار مهم دیگری نیز تصمیم بگیرید؟ احتمالاً جواب خواهید داد که بهتر است تا بعد از ارائه/نمایش صبر کنید.

وقتی افراد تحت استرس قرار دارند، قضاوت آنها راجع به پیامدهای مثبت و منفی تصامیم شان فرق می‌کند. در مقاله‌ی که به تازگی در نشریهء تحولات روانشناسی، ارگان نشراتی انجمن روانشناسی، چاپ شد، نشان داده شده که چگونه افراد وقتی تحت استرس قرار دارند بیش‌تر بر پیامد مثبت تصمیم‌های خود متمرکز می‌شوند.

مارا ماتر از پوهنتون کلیفورنیای جنوبی که همراه با نیکول لایت هال این مقاله را نوشته، می‌گوید: «جالب است که استرس باعث می‌شود مردم روی احتمال بهبود امور تمرکز کنند».  به گفتهء ماتر «این چیزی نیست که در نگاه اول درست به نظر برسد. معمولاً ما استرس را به تجارب منفی ارتباط می‌دهیم، به همین خاطر تصور می‌کنیم در وقت استرس شاید بیش‌تر روی احتمالات منفی تمرکز کنیم».

محققین اکنون دریافته اند که وقتی افراد تحت استرس قرار می‌گیرند – طور مثال وقتی به آن‌ها گفته شود برای چند دقیقه انگشتان خود را در آب یخ قرار دهند و یا مقابل جمع سخنرانی کنند – آنها بیش‌تر به اطلاعات مثبت توجه کرده و اطلاعات منفی را نادیده می‌گیرند. ماتر می‌گوید: «به نظر می‌رسد استرس به ما کمک می‌کند تا از داده‌های مثبت بیاموزیم و در عین حال یادگیری از داده‌های منفی را مختل می‌کند».

این به معنی آن است که اگر تصامیم دشوار را تحت استرس اتخاذ کنیم، بیش‌تر به نتایج مثبتی که ممکن از تصامیم ما ناشی شوند فکر می‌کنیم تا به نتایج منفی. طور مثال، کسی که می‌خواهد تصمیم بگیرد آیا شغل جدیدی اختیار کند یا خیر و از این فکر دچار استرس شده، احتمالا به معاش بالاتر شغل جدید اهمیت بیش‌تری می‌دهد تا دوریِ جایی که قرار است آن جا کار کند.

افزایش تمرکز بر جوانب مثبت هم‌چنین توضیحی است برای این‌که چرا استرس در ایجاد اعتیاد نقش دارد، و چگونه افراد تحت استرس در کنترل غرایز خود مشکل دارند. ماتر می‌گوید: «نیاز به دستیابی به خوشی شدیدتر می‌شود و مقاومت در برابر آن سخت‌تر». بناء ممکن است کسی که تحت استرس قرار دارد تنها به احساس خوبی که مصرف مادهء مخدر به وی می‌دهد فکر کند و عواقب منفی در نظرش کوچک جلوه کنند.

استرس هم‌چنین تفاوت در طرز فکر مردان و زنان هنگام مواجهه با خطر را بیش‌تر می‌کند. وقتی مردان تحت استرس اند، تمایل به خطر کردن/ریسک کردن در آنها افزایش می‌یابد. وقتی زنان تحت استرس اند، در مواجهه با خطر محافظه‌کارتر می‌شوند. ماتر این یافته را به نتایج دیگر تحقیقات ربط می‌دهد که نشان می‌دهند در شرایط دشوار مردان متمایل به رفتار «جنگ یا گریز» استند در حالی که زنان می‌کوشند پیوندهای خود را قوی‌تر نموده و روابط خود را بهبود بخشند.

ماتر می‌گوید: «ما انواع و اقسام تصمیم‌ها را تحت استرس می‌گیریم. اگر کودک شما دچار تصادم شده (تَکَر کرده) و اکنون در شفاخانه باشد، شما دچار استرس استید و در عین حال باید به سرعت تصمیم‌گیری کنید. گرفتن تصامیم عمده خود استرس‌زا بوده و می‌تواند شما را حتی بیش‌تر تحت فشار قرار دهد. در چنین شرایطی محتمل به نظر می‌رسد که میزان استرسی که شما تجربه می‌کنید بر نوعیت تصامیم شما اثرگذار باشد».

منبع: Medical News Today

 یادداشت: نشر مطالب روان آنلاین فقط با ذکر منبع آزاد است.